W żadnym innym kraju turystyka filmowa nie rozwija się tak dobrze jak w Nowej Zelandii. Jej filmowym sercem jest oczywiście Hobbiton Movie Set, czyli dom filmowego hobbita, a właściwie cała wioska. Od razu wiedzieliśmy, że musimy tu dotrzeć. To zdecydowanie jedna z najlepiej rozpoznawalnych i utrzymanych lokacji filmowych nie tylko na antypodach, ale na całym świecie. Nic dziwnego, że przyciąga olbrzymie rzesze turystów, nie tylko fanów Tolkiena czy adaptacji Petera Jacksona, ale także ciekawskich. Można tu znaleźć ludzi, którzy o żadnym Śródziemiu nie słyszeli. To miejsce nie bez powodu jest obecnie jedną z najpopularniejszych, jeśli nie najpopularniejszą atrakcją Nowej Zelandii.
Spis treści
Hobbiton – filmowa atrakcja Nowej Zelandii
Hobbiton jest interesujący z jeszcze jednego powodu. Nowozelandczycy (czy może Kiwi jak sami siebie określają skrótowo) mają olbrzymi problem z własną kulturą, której nie ma zbyt wiele. Po wielu latach udawania, że jest inaczej, widać obecnie duży zwrot w kierunku promowania języka i tradycji maoryskich. Ale tego jest mało. „Władca Pierścieni” (i w mniejszym stopniu „Hobbit”) wypełnia tę lukę. Niektórym miejscom w Nowej Zelandii nadaje się nieoficjalnie tolkienowskie nazwy, bardzo mocno promuje się lokacje filmowe. Są wycieczki zorganizowane przez różne firmy, można też przelecieć się samolotem z pilotem, który kręcił film. Set jetting jak się patrzy.
Ta część przemysłu nie wymaga licencji, ale są też takie na których zarabiają producenci filmu. Jest też przewodnik po miejscach, który napisał Ian Brodie, a właściwie przewodniki, bo w niektórych sklepach widzieliśmy kilka różnych edycji (ponad dziesięć, od kieszonkowej po albumową). Dodatkowo wiele z tych miejsc jest przynajmniej, gdzieś oznaczona (mapy Google’a, informacja turystyczna). Hobbiton dziś funkcjonuje samodzielnie. Owszem wywodzi się z filmu, ale jest autonomiczną i popularną atrakcją. Warto tu też jeszcze zauważyć jedną rzecz. W Nowej Zelandii to nie J.R.R. Tolkien jest twórcą „Władcy Pierścieni”, a Peter Jackson. Tu naprawdę prym wiodą filmy, które niesamowicie rozsławiły Nową Zelandię. To się naprawdę tu czuje. Tu jest Śródziemie.
Na początku była farma
Ale nim je nakręcono, to nieopodal miejscowości Matamata była sobie farma rodziny Alexander (Family Alexander Farm). Liczyła ona 500 ha. Nie wyróżniała się niczym specjalnie, raczej jedna z wielu w okolicy. W 1998 Peter Jackson szukając plenerów filmowych przeleciał nad nią helikopterem. Spodobały mu się stawy i oczka wodne, świetnie umieszczone między pagórkami, w dodatku nie było tam żadnych linii energetycznych czy dróg. Przybył tu ze scenografami, a także słynnym ilustratorem dzieł J.R.R. Tolkiena Alanem Lee. Lee i Jackson uznali, że to miejsce jest takie bardzo swojskie, taki wykrojony fragment „merry England”, a gdzieś już pewnie Hobbici zaczęli kopać swoje norki.
Pozostało dogadać się z rodziną Alexander. Wpierw prośba ich zaskoczyła, nie do końca wiedzieli, czego się spodziewać. Z ich strony przedsięwzięciem pokierował Russell Alexander, który dość szybko zrozumiał, że życie jakie znali dobiegnie końca. On też prowadzi to miejsce do dziś, nadał mu też aktualny kształt. Podobno początkowo kazali filmowcom przyjść później i zabrać całą dekorację, ale z czasem doszli do ostatecznego porozumienia.
Przemiana w dom Hobbita (Hobbiton)
Prace nad lokacją zaczęły się w 1999. W kopaniu hobbickich norek pomagała nowozelandzka armia. I chociaż w zamyśle twórców Hobbiton nie miał przetrwać wiele dłużej niż czas potrzebny na zdjęcia, to jednak fronty norek powstały z dość trwałych materiałów. Najwięcej roboty było z roślinami. O ile kwiaty czy warzywa trzeba tylko zasadzić wcześniej, o tyle z drzewami jest więcej problemów. Klimat nowozelandzki jest taki, że europejskie drzewa takie jak śliwy czy jabłonie, rosną bardzo szybko i dodatkowo pną się w górę. To nie jest do końca to, czego oczekiwali filmowcy. Zwłaszcza, że Hobbiton mieli wykorzystać więcej niż raz. Musieli zatem znaleźć odpowiedniki, które na filmie będą mogły udawać kształty znanych Europejczykom drzew. Owoce zawsze można powiesić sztuczne, w filmie tego nikt nie zauważy.
Okazuje się także, że część drzew była sztuczna. Przede wszystkim to, które znajduje się nad domem Bilba. Z różnych powodów nie dało się tam posadzić drzewa, zwłaszcza na szybko. Magia kina sprawia, że można takie rzeczy oszukiwać, ale z drugiej strony, te wszystkie dodatkowe elementy pozostają niezmienne. Pamiętajmy, że ta atrakcja to w dużej mierze ogród, a ten zmienia się bardzo szybko. Żyje.
Hobbiton po filmie
Po zakończeniu prac nad „Władcą Pierścieni” Russell Alexander po raz pierwszy otworzył to miejsce dla turystów w 2002. Wcześniej fani i tak zaczęli tu przyjeżdżać sami. Russell oczywiście miał podpisane odpowiednie umowy, do których jeszcze wrócimy. W każdym razie utrzymywał to miejsce, sprawił, że żyło, a co jeszcze bardziej istotne, zaczęło się popularyzować.
W 2010 roku na potrzeby serii „Hobbita”, plan musiał zostać zrekonstruowany, trochę też rozbudowany. Zastosowano bardziej trwałe materiały, także z myślą o turystach. Nie budowano jednak wszystkiego od nowa. Zaś ponieważ już wtedy o Hobbitonie można było coś czasem przeczytać, utrzymywanie tego miejsca zaczęło się zwracać z nawiązką.
Plan filmowy dziś
Dziś w Hobbiton Movie Set można podziwiać 44 hobbickie norki, przy czym tylko do kilku da się wejść (przewodnik wpuszcza swoją grupę tylko do jednej). I w sumie żadna strata, bo wnętrza i tak były kręcone w studio w Wellington. Zaś w norkach wiele miejsca nie ma. Właściwie tylko tyle, by móc schować tam aktora, który przechodzi przez drzwi. Nic więcej. Żadnej dekoracji, podłogi, nic. Zwykły plan filmowym, który nie zostaje uwieczniony w kadrze.
Urzeka widok na wzgórza usiane okrągłymi drzwiami i oknami, z zadbanymi obejściami. Hobbiton jest bardzo zadbanym miejscem, dopracowanym w najdrobniejszych szczegółach. Cieszą detale zapamiętane z filmów i takie detale, na które nie zwraca się świadomie uwagi, ale budują klimat miejsca. No i roślinność, w jej utrzymanie wkładane jest dużo pracy i to widać. Sprawia to, że jest to miejsce magiczne.
Można się natknąć też na zasłonięte norki. To efekt braku porozumień w sprawie praw autorskich. Przewodnicy starają się jednak tak prowadzić wycieczki, by te zamknięte norki nie wpadały zbytnio w oko.
Zwiedzanie Hobbitonu i gospoda pod Zielonym Smokiem
Oczywiście jest i gospoda i sklep. W Gospodzie pod Zielonym Smokiem (Green Dragon Inn) pierwsza kolejka jest na koszt firmy (piwo lub lemoniada). W sklepie przy wejściu na teren lokacji można się obłowić w pamiątki z „Władcy Pierścieni” i „Hobbita”.
Hobbiton przyciąga rzesze turystów, dlatego warto zarezerwować sobie wycieczkę wcześniej na stronie HobbitonTours. Samo zwiedzanie Hobbitonu trwa dwie godziny. Grupy zawsze prowadzi przewodnik. Na wspomnianej wyżej stronie można zamówić sobie wycieczkę wyruszającą z Matamaty bądź Rotoruy, można też kupić dojazdowe z innych miejsc. Jeśli dysponujemy samochodem to najlepszym (i najtańszym) rozwiązaniem jest Shire’s Rest. To już fragment farmy rodziny Alexander, tu znajduje się olbrzymi parking i sklep. Zresztą autobusy i tak tu dojeżdżają.
Istotne jest też to, że nawet jeśli zamówimy wejściówkę na jakąś godzinę, to trzeba mieć wydrukowane potwierdzenie, ale wcześniej i tak należy je zamienić na bilet w kasie. Mogą wymienić na wcześniejsza godzinę, jeśli są miejsca.
Sam Hobbiton zdecydowanie zasługuje na magiczną sławę, która wokół niego narosła. Niby to tylko plan filmowy, na którym widać dużo plastykowych rekwizytów. Ale oczarowuje i to bardzo. No i przede wszystkim dzięki zmysłowi biznesowemu i rzeszom turystów, prosperuje.
Jeśli podobał Ci się wpis, zobacz inne na szlaku nowozelandzkim, lub filmowym.
Szlak nowozelandzki | ||
Hobbiton | ||
Szlak filmowy | ||
Hobbiton |