LT & NT Drugie pod względem wielkości miasto w Gruzji to Kutaisi (gruz. ქუთაისი). Obecnie znajduje się tu między innymi siedziba parlamentu. Zlokalizowane prawie w samym centrum Gruzji, stąd łatwo pojechać zarówno w góry (w okolice Mestii), nad Morze Czarne, bardziej na południe czy wschód do Tbilisi. A jeśli dodamy, że z Polski latają tam tanie linie (Wizzair), to jest to naprawdę dobra baza wypadowa. Zwłaszcza, że nawet bliskie okolice mają wiele do zaoferowania. Swoją drogą miasto obecnie jest siedzibą parlamentu gruzińskiego i tym samym drugą stolicą.
Spis treści
Kutaisi – historia miasta
Centrum Kutaisi nie jest tak interesujące jak choćby Tbilisi. Szczęśliwie znajdzie się tu kilka punktów wartych zobaczenia, ale nie ma co na to wszystko poświęcać wiele czasu. Jak wspominaliśmy, bliższe i dalsze okolice miasta są zdecydowanie ciekawsze.
Ale nie zachowało się tu wiele historycznych miejsc. Zwłaszcza, że miasto jest dość stare, w VI i V wieku przed naszą erą była to stolica Kolchidy. Używano wówczas nazwy Kutatisiumi lub Kita. Kolchida został skolonizowana przez Greków z Miletu. Później Kutasi było stolicą państwa Lazyka (wasal Rzymu). Od 806 uniezależnili się (od Bizancjum) i istniało małe Imperium Abchaskie. Następnie nastał okres gruziński. Królowie Gruzji mieli tu jedną ze swoich siedzib, urodził się tu między innymi Dawid IV Budowniczy. Od XV wieku Kutaisi było stolicą królestwa Imeretii (dziś tak nazywa się region). Tereny zostały później zajęte przez Turków, a następnie Rosjan. Miasto i cała Imeretia stały się częścią republiki gruzińskiej, a potem niepodległej Gruzji.
Miasto znajduje się nad rzeką Rioni, nadbrzeże i koryto są dość interesujące, ze względu na zabudowania, jak i oświetlone mosty. Na północnym brzegu wznosi się górująca nad miastem katedra Bagrati. Stamtąd mamy bardzo dobry widok na starą część Kutaisi. Niestety jak w wielu miejscach w Gruzji, tak i tu widać wieloletnie braki i niedofinansowanie.
Mitologicznie – w poszukiwaniu złotego runa
To miejsce ma też mitologiczne znaczenie (mity greckie się kłaniają). Jazon i Argonauci przyjechali do mitycznego Ai w Kolchidzie w poszukiwaniu złotego runa. To właśnie dzisiejsze Kutaisi w Gruzji, a zamiast złotego barana (lub stosu monet) raczej znajdziemy tutaj poradziecki przemysł.
Nowsza historia i związki z Polską
Jest jeszcze jeden radziecki aspekt o którym warto wspomnieć. W 1945 roku w obozach pracy w Kutaisi sowieci zamknęli aresztowanych w Wilnie Polaków (przeważnie żołnierzy AK). Zostali oni zmuszeni do pracy w fabrykach, kamieniołomach i przy budowie dróg.
Katedra Bagrata
Sama katedra Bagrata (Zaśnięcia Bogurodzicy) historycznie była trochę większa, niż to co przetrwało do dziś. Można wokół niej zobaczyć pozostałości po nawach, ale też dawnego zamku. Świątynia zaś ma znów mocno zauważalny gruziński styl. Katedra została wpisana na listę UNESCO, ale nie samodzielnie, raczej jako część większego kompleksu z monastyrem Gelati. Jednak z powodu prac rekonstrukcyjnych wykreślono ją z tej listy, uznając, że zmiany były zbyt znaczące. Zbudowana na przełomie X i XI wieku uchodzi za reprezentatywny przykład gruzińskiej kultury i architektury z jej złotego okresu. Obecny wygląd to efekt rekonstrukcji z 2012, której sprzeciwiało się UNESCO.
Z katedry jest piękny widok na miasto, znajduje się ona na wzniesieniu, więc przyciąga tłumy. Wieczorami jest tu sporo młodych Gruzinów. Przy katedrze znajdują się też pozostałości dawnej fortecy Ukimerioni.
Plac centralny i zwiedzanie Kutaisi
Istotnym punktem miasta jest plac centralny (plac Agmaszenebeli). Znajduje się tam bardzo charakterystyczna fontanna Colchis, stanowiąca jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli Kutaisi. Są na niej fantazyjne zwierzęta, konie, barany, tygrysy. Może nawet baran Chrysomallosa o złotym runie. Wygląda dziś trochę przaśnie, ale warto wrócić do niej w nocy, gdy jest interesująco oświetlona. Na placu znajdziemy także kilka mocno wyróżniających się budynków z Państwowym Teatrem Dramatycznym im. Lado-Alex Meschiszwilego na czele. Obok zaś mamy park miejski.
Monastyr Gelati koło Kutaisi
Największa atrakcja miasta znajduje się poza nim. To monastyr Gelati (gruz. გელათის მონასტერი) zlokalizowany w miejscowości Imeretia. Jest on bardzo ważny dla Gruzinów, znajduje się na liście UNESCO, także z powodów historycznych. Został ufundowany przez króla Dawida Budowniczego w 1106 roku. Według legendy monarcha sam brał udział w pracach, a potem został tu pochowany. Zresztą nie tylko on, słynna i wciąż bardzo dobrze wspominana królowa Tamara także ma gdzieś tu swój grób. Przynajmniej tak się przyjęło uważać, dowodów nie ma, ale według zapisków historycznych pochowano ją w sekretnym miejscu. Pochowano ją w 1213.
Monastyr składa się z trzech kościołów – głównego Maryi Dziewicy oraz dwóch mniejszych – św. Mikołaja i św. Jerzego. Jest tu także dawny budynek akademii i dzwonnica. Całość otoczono murem. Wciąż trwają tu prace remontowe, które mają przywrócić miejscu dawny blask. We wnętrzu monastyru Gelati zachowały się freski, datowane na wieki od XII do XVII, z tego samego przedziału czasowego pochodzą też manuskrypty sporządzone przez uczonych, filozofów, teologów i pisarzy.
Monastyr Gelati przez wieki stanowił serce gruzińskiej kultury i oświaty: nazywano go nawet drugim Konstantynopolem czy nowymi Athos (klasztor w Grecji). Oczywiście trochę na wyrost.
Dojazd do monastyru Gelati
Do Gelati z Kutaisi najłatwiej dojechać marszrutką, ewentualnie taksówką, jeśli nie dysponuje się własnym samochodem. Od katedry Bagrati jest mniej więcej 10 kilometrów, więc jak ktoś ma czas może się spokojnie przejść. Samo Kutaisi jest obecnie dość dobrze połączone tanimi liniami z Polską, więc to idealne miejsce na początek (i koniec) przygody z Gruzją.
Warto dodać, że okolice Kutaisi to także wiele innych atrakcji do zobaczenia, wliczając w to Jaskinie Prometeusza, Park Narodowy Sataplia, wodospad Kinchkha czy kanion Okatse. Zaś samo miasto może być dobrą bazą wypadową do obejrzenia także bardziej oddalonych części Gruzji.
Jeśli spodobał Ci się wpis polub nas na Facebooku.
| Szlak gruziński | ||
| Kutaisi | ||
