Medziugorie (Međugorje): sanktuarium z rzekomymi objawieniami

Trasa naszego przejazdu z Sarajewa do Dubrownika przebiegała niedaleko Medziugorie (serb./chor. – Međugorje, czasem zapisywane u nas też jako Medjugorie), znane z rzekomych objawień maryjnych. Jako że miejsce to przyciąga rocznie jakieś 2,5 miliona pielgrzymów i wzbudza liczne kontrowersje, szkoda byłoby je pominąć.

Spis treści

Medziugorie i historia objawień

Samo Medugorje to, jak nazwa wskazuje, położona między wzgórzami miejscowość. Była to mała wioska, obecnie zamieszkana przez trochę ponad 2 tysiące mieszkańców, która stała się słynna na całą Jugosławię i świat za sprawą objawień maryjnych. Mają one mieć miejsce nieprzerwanie od 24 czerwca 1981 roku, a dostępuje ich szóstka „widzących”. Często określa się ich mianem rzekomych, głównie dlatego, że nie zostały oficjalnie uznane przez Kościół. Choć warto tu dodać, że w 2024 Kościół Katolicki oficjalnie uznał, iż pielgrzymowanie tutaj może mieć dobre skutki i nie zabrania już tego. Nie wypowiada się jednoznacznie jednak, co do samych objawień.

Sprawa prawdziwości objawień wzbudza liczne kontrowersje i ma tyleż zwolenników, co przeciwników. Wbrew przyjętym zasadom, by objawienia badać po ich ustaniu, Watykan kilkukrotnie przyglądał się sprawie, zawsze do tej pory wydając oświadczenie, że objawienia nie maja charakteru nadprzyrodzonego. Ostatnie takie „śledztwo” miało miejsce z inicjatywy papieża Benedykta XVI. Międzynarodowa komisja ds. objawień z Medziugorie została powołana w 2010 roku, a prace potrwały do 2014 roku i wyniki przekazano Kongregacji Nauki Wiary. Nie zostały jeszcze przedstawione opinii publicznej, więc katolików obowiązuje Deklaracja z Zadaru z 1991 roku i opinia Kongregacji Nauki i Wiary z 1996 roku mówiące o tym, że dozwolone są jedynie pielgrzymki świeckie do tego miejsca (a więc nie organizowane przez parafie), najlepiej pod opieką osoby duchownej. Kościół św. Jakuba w Medziugorie nie ma statusu sanktuarium maryjnego.

W maju 2017 papież Franciszek wyraził osobistą opinię na temat objawień. Sceptyczną, ale przede wszystkim zaznacza, że nie są jego zdaniem zbyt istotne. Nie powstrzymuje to wiernych, pątników czy ciekawskich. Do Medziugorie organizowane są liczne pielgrzymki i jest to akceptowane. Przybywa tu wielu wiernych, którzy gorliwie się modlą.

Objawienia w Medziugorie

To co się tam objawia każe siebie nazywać Gospą – czyli Matką Boga. Badacze zjawiska wskazują na dość dużą niekonsekwencję w działaniu Gospy, a także to, że nie chce ona objawiać się w kościele. Są też duże różnice w przebiegu samych objawień z uznanymi objawieniami maryjnymi, zwłaszcza w porównaniu z Fatimą czy Loudres. W każdym razie, szczęśliwie bądź nie, Gospa nam się tam nie objawiła.

Pozostaje czekać na najnowszą opinie Kongregacji Nauki Wiary. Samemu trudno ocenić tutejsze zjawisko, zaś samo miejsce z pewnością jest inne niż chociażby Fatima w Portugalii. Natomiast nie zmienia to faktu, że znajduje się ono na szlaku pielgrzymkowym. Chyba nikogo nie zdziwi także to, że wśród przybywających zza granicy najwięcej jest Polaków i Włochów, potem trochę mniej pielgrzymów hiszpańskojęzycznych. Pielgrzymi modlą się, śpiewają, tańczą, nie trzeba wiele, by wyczuć ich oddanie i zaangażowanie. Może to kwestia przybywających tu pątników, ale atmosfera tu jest bardziej radosna niż we wspomnianej Fatimie, jednocześnie wciąż uduchowiona. Kontrastująca w pewien sposób ze stanowiskiem Watykanu.

Zwiedzanie Medzugorie

Jeśli chodzi o kwestie estetyczne, kościół św. Jakuba raczej nie wyróżnia się specjalnie na plus. Wręcz można powiedzieć, że jest przeciętny. Dość stonowany i tyle. Wokół znajdują się budynki, w których spotykają się pielgrzymi, a także miejsce do mszy polowych. Jest też park z drogą krzyżową i cudownym pomnikiem Jezusa Zmartwychwstałego (choć wciąż nie jest to uznany pomnik). Niemniej jednak pielgrzymi dość tłumnie się ustawiają do niego, by pomodlić się przed nim i dotknąć, a także prosić o łaski.

Dodatkową atrakcją jest góra z krzyżem, na którą wspinają się pielgrzymi. Przy kościele i parku znajduje się bardzo duży, darmowy parking. W sam raz, by się zatrzymać i wstąpić do kościoła. Warto zauważyć, że wszelkie sklepy z dewocjonaliami i pamiątkami znajdują się przy ulicy, poza samym terenem kościoła i podobnie jak w Fatimie dość łatwo je ominąć. To akurat z pewnością sprzyja modlitwie i skupieniu. Natomiast pomijając część związaną z pielgrzymkami, samo Medzugorie to przede wszystkim infrastruktura dla pątników. Poza sanktuarium nie ma tu wiele do zobaczenia.