Jedną z najbardziej znanych atrakcji Czarnogóry jest Jezioro Szkoderskie. Jest tu rezerwat ptactwa, możliwość pływania łodziami. Jezioro częściowo znajduje się w Albanii. Zresztą stąd pochodzi nazwa – tu znajduje się miasto Szkodra (alb. Shkodër lub Shkodra). Ta jest turystyczna, ale między Czarnogórą a Albanią i podejściem do turystów jest niestety spora różnica.
Spis treści
Historia Szkodry
Jak duża większość miejscowości w Albanii, tak i Szkodra ma pochodzenie iliryjskie. Tu wznosiło się starożytne miasto Scodra lub Scodrinon. W II wieku przed naszą erą była to nawet stolica królestwa Illyrii. Ludzie jednak byli obecni na tym terenie już od epoki brązu. W 168 roku przed naszą erą zostało podbite przez Rzymian i stało się ważnym wojskowym i handlowym przyczółkiem, w szczególności w czasach Dioklecjana. We wczesnym średniowieczu miasto zasiedlili Słowianie. W okolicach XI wieku Szkodra była wasalem państwa bułgarskiego, następnie została podbita przez Serbów i stała się stolicą królestwa Zety. Następnie, w XII wieku zajęło ją Bizancjum, potem Serbowie, a od roku 1395 należała do Wenecjan. W 1479 roku została podbita przez Imperium Osmańskie. Silny rozwój rzemiosła w XIX wieku przełożył się na rozwój samego miasta.
Wszystko się zmieniło w czasie I wojny bałkańskiej (1912 – 1913). Oblężenie Szkodry trwało kilka miesięcy. Turkowie bronili się przeciw siłom serbskim i czarnogórskim. Ostatecznie Turcy skapitulowali, Albania zaś ogłosiła niepodległość. Zachód uznał państwo albańskie ze stolicą w Szkodrze. Tyle że twierdze zajmowała Czarnogóra, która zamierzała przyłączyć te ziemie do swojego państwa. W efekcie w 1913 roku mocarstwa europejskie przeprowadziły desant i przejęły kontrolę nad Szkodrą. Sytuację skomplikowała I wojna światowa i ciągłe zmiany w regionie. Od 1920 roku Szkodra znajduje się w Albanii, choć już nikt nie sugerował, by była ona stolicą.
Szkodra obecnie
Dziś Szkodra jest największym miastem północnej Albanii i przede wszystkim centrum przemysłowym. Turystyka nie jest najważniejszym źródłem dochodu dla regionu. Niemniej jednak samo centrum wygląda na zadbane i dość przyjemne, choć niewielkie. Główny deptak to Kolë Idromeno, nazwane na cześć albańskiego malarza i rzeźbiarza tworzącego na przełomie XIX i XX wieku, urodzonego w Szkodrze). W okolicy jest też teatr, drugi najważniejszy w kraju. Warto też odbić od deptaka i pochodzić sobie między uliczkami. Centrum Szkodry to bowiem jedno z niewielu miejsc w Albanii, gdzie zabudowa jest w miarę nienaznaczona przez komunizm. Byłoby lepiej, gdyby nie trzęsienie ziemi w 1979 roku, które wymusiło zmiany w architekturze miasta.
Szkodra: Wielki Meczet Abu Bakra
W centrum najbardziej rzuca się w oczy Wielki Meczet Abu Bakra (Xhamia Ebu Beker). To stosunkowo nowa budowla, powstała w latach 1994 – 1995. Wcześniej znajdował się tu inny meczet, wraz z medresą, ważny w czasach Imperium Ottomańskiego, ale został zniszczony przez komunistów.
Szkodra: Chrześcijańskie kościoły i inne zabytki
Pobliski kościół franciszkański, jest trochę starszy. Ukończono go w 1905 roku, a w czasach komunizmu zamieniono go w magazyn broni i amunicji, w ten sposób przetrwał. Swoją drogą, władze komunistyczne podrzuciły tu broń, potem ją „znalazły” i na tej podstawie wywłaszczyły franciszkanów. Po zmianach systemowych na nowo stał się kościołem, odnowiono go, a w 2007 roku dobudowano wieżę.
Blisko znajduje się prawosławna Cerkiew Narodzenia Pańskiego. Jest to kolejny w miarę nowy budynek, pochodzący z 2000 roku. Zaś już poza ścisłym centrum wznosi się archikatedra św. Szczepana, którą zaczęto budować w czasach tureckich. Za komuny był to Pałac Sportu. Warto zobaczyć jeszcze opuszczony Ołowiany meczet z 1773 roku. Znajduje się on blisko zamku i obecnie niszczeje. Z innych ciekawostek jest też wieża, którą wzniósł brytyjski lord Paget w XIX wieku. Chciał zbudować tu kościół anglikański, skończyło się na wieży zegarowej.
Jezioro Szkoderskie
Warto pamiętać, że Szkodra nie znajduje się nad samym jeziorem. Centrum turystycznym jest tu wieś – Sziroka (Shiroka, Shirokë), gdzie poza plażami znajduje się całkiem sporo hoteli. Tu też odpoczywali kiedyś albańscy oficjele, wliczając w to króla Zoga, którego willa się tu znajduje.
Podobnie jak w przypadku Jeziora Ochrydzkiego w Pogradec, tak i tu można się wykąpać przy jednej z plaż, podziwiać je z brzegu, bądź z zamku. Ale żeby organizować wycieczki łodzią dla turystów? Albańczycy jeszcze o tym nie słyszeli. Może wraz z popularyzacją tego kierunku się to zmieni. Natomiast jak się to porówna z macedońską Ochrydą to jest to mocno niewykorzystany potencjał.
Zamek Rozafy (Rozafa)
O ile Szkodra jest w porządku, a jezioro raczej niewykorzystane, choć ładne, to prawdziwą perełką jest zamek Rozafa, a właściwie to zamek Rozafy (Kalaja e Rozafës) zwany także twierdzą Szkodra. Dość mocno przyćmiewa zamek w Kruji. Znajduje się on na skalistym wzgórzu o wysokości 130 metrów, otoczony rzekami Buna (jej źródło bije w Blagaj, koło Mostaru) i Drin. Stąd rozciąga się widok na miasto, jezioro i okolicę. Ulokowany jest u południowego wjazdu do Szkodry.
Jako miejsce obronne służył od najstarszych czasów, najstarsza zabudowa powstała podobno 4 tysiące lat temu. Pierwsza twierdza powstała między V a IV wiekiem przed naszą erą. Zdecydowana większość zabudowy, którą możemy dziś oglądać, pochodzi z czasów weneckich i ottomańskich.
Oczywiście, jak to w przypadku zamków bywa, musi też być legenda, w tym przypadku o powstaniu budowli. Otóż było sobie trzech braci, którzy postanowili wznieść tu twierdzę. Przeszkadzała im mgła, na dodatek to co zbudowali, zawalało się każdej nocy. W końcu poprosili mędrca o pomoc. Ten uznał, że potrzebna jest ofiara z człowieka, a dokładniej z kobiety. Bracia zastanawiali się i uznali, że trzeba poświęcić jedną z ich żon. Uzgodnili, że będzie to ta, która pierwsza przyjdzie następnego dnia przynieść im jedzenie. Padło na żonę najmłodszego brata, której na imię było Rozafa. Bracia zamurowali ją żywcem, a potem udali im się wznieść twierdzę. Ale to nie ślepy traf zdecydował o losie Rozafy. Starszy i średni brat przestrzegli swoje żony, by nie przychodziły następnego dnia. Rozafa pogodziła się ze swoją dolą, ale postawiła warunek: mieli jej nie zamurować prawej ręki, nogi, oka i piersi, by mogła doglądać swe dziecko. Potem zamieniła się w skałę. Do dziś mówi się, że kamienie spadające z tego wzniesienia są wilgotne od jej łez.
Zwiedzanie Szkodry i zamku Rozafy
Dziś na terenie zamku działa również mała restauracja i niewielkie muzeum. Twierdza jest podzielona na trzy dziedzińce. Znajdują się tu pozostałości meczetu sułtana Fatiha, a także innych budynków, w tym cysterny i więzienia. Całość opasają imponujące mury liczące 600 metrów długości. Przed samym zamkiem jest niewielki parking. Dojazd drogą brukowaną, można po drodze szukać miejsca do zaparkowania i potem sobie podejść. Miejsce to przyciąga nie tylko turystów, odpoczywają tu także Albańczycy.
Bliskość Czarnogóry sprawia, że wiele osób przyjeżdża tutaj zakosztować Albanii. Na wjeździe przywitają ich komunistyczne bloki, ale centrum jest dobrze zachowane, co jest nietypowe w dużych miastach Kraju Orłów. Z ciekawostek warto dodać, że rower to dość popularny środek transportu w Szkodrze (jak na Albanię), więc czasem nazywa się ją albańskim Amsterdamem. Czasem te porównania są po prostu wręcz niedorzeczne i to jest taki przykład.
Jeśli podobał Ci się ten wpis, śledź nas na Facebooku.
Szlak albański | ||
Szkodra | Korcza |